„Młodociani  pracownicy w rzemiośle - wyjątkowe  rozwiązania w okresie pandemii”

„Młodociani pracownicy w rzemiośle – wyjątkowe rozwiązania w okresie pandemii”

W dniu 09.04.2020r. Pan Mateusz Morawiecki ogłosił przedłużenie ograniczeń na terytorium Polski.

Część ograniczeń dotyczy okresu do 19 kwietnia, inne do 26 kwietnia lub do odwołania.

W planowanym terminie nie odbędą się egzaminy ósmoklasistów, ani matury, które zostają przełożone i najwcześniej obędą się j w czerwcu. Jednak o konkretnych terminach będziemy informować co najmniej 3 tygodnie przed datą egzaminów – informował premier wraz z ministrem edukacji.

Szkoły pozostają zamknięte do niedzieli 26 kwietnia. Do tego czasu – tak jak dotychczas – placówki, w tym także szkoły,  mają obowiązek prowadzić nauczanie zdalne.

Tak więc automatycznie przedłuża się okres zwolnienia młodocianych pracowników zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego  od obowiązku świadczenia pracy  także  do 26.04.2020 r.  – podstawa prawna:

Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw Dz.U. 2020 poz. 568 :

„ Art. 15f.

1. W okresie czasowego ograniczenia lub zawieszenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty wprowadzonego na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 30b ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1148, z późn. zm.[7])) pracodawca zwalnia młodocianego pracownika odbywającego przygotowanie zawodowe z obowiązku świadczenia pracy.”

Młodociani pracownicy w rzemiośle

  • wyjątkowe rozwiązania w okresie pandemii
     od 12 do 25 marca Minister Edukacji Narodowej zdecydował o ograniczeniu – w terminie od 12 do 25 marca 2020 r. – działalności niektórych jednostek systemu oświaty.
     [Rozporządzenia z dn. 11.03.2020 r. w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. 2020 poz. 410)
     od dnia 25.03.2020 r. do dnia 10.04.2020 r. na obszarze kraju ogranicza się funkcjonowanie jednostek systemu oświaty (m.in. wszystkich szkół branżowych I stopnia).
    [Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 20.03.2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 – Dz.U. 2020 poz. 493 ze zm.]
    http://isip.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20200000493/O/D20200493.pdf
     od 14 marca 2020 r. do odwołania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej został ogłoszony stan zagrożenia epidemicznego związany z zakażeniem wirusem SARS-CoV-2.
  1. Organizacja kształcenia w szkołach
    Na podstawie art. 30c ustawy Prawo oświatowe, minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, w drodze rozporządzenia, wyłączył stosowanie niektórych przepisów niniejszej ustawy, ustawy o systemie oświaty oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych w odniesieniu do wszystkich lub niektórych jednostek systemu oświaty, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 30b, w szczególności w zakresie przeprowadzania postępowania rekrutacyjnego, oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, przeprowadzania egzaminów, organizacji roku szkolnego i organizacji pracy tych jednostek, a także wprowadzł w tym zakresie odrębne unormowania, tak aby zapewnić prawidłową realizację celów i zadań tych jednostek),
     Zgodnie z § 1. w/w Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dn. 20.03.2020 w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty (m.in. szkoły) w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 dyrektor jednostki systemu oświaty (m.in. dyrektor szkoły) odpowiada za organizację realizacji zadań np. szkoły z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu realizacji tych zadań, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ustawy Prawo oświatowe – stającego się w okresie czasowym „innym sposobem kształcenia”.
    Dyrektor szkoły ustala:
     warunki i sposób przeprowadzania egzaminu klasyfikacyjnego,
     egzaminu poprawkowego,
     egzaminu semestralnego i sprawdzianu wiadomości i umiejętności
     oraz warunki i sposób ustalania rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania w przypadku wniesienia zastrzeżenia do trybu ustalenia tej oceny (Rozdz. 3a ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty)
     warunki i sposób zaliczania zajęć realizowanych w formach pozaszkolnych;
    2
    Zmiany w organizacji kształcenia zawodowego :
    w/w Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 20.03.2020
    § 3. 1. Zajęcia z zakresu kształcenia zawodowego prowadzi się w zakresie:
    1) teoretycznych przedmiotów zawodowych;
    2) zajęć praktycznych – wyłącznie w zakresie, w jakim z programu nauczania
    danego zawodu wynika możliwość realizacji wybranych efektów kształcenia
    z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu
    kształcenia.
  2. Program nauczania zawodu może ulec modyfikacji w taki sposób, że część kształcenia przewidzianego do realizacji w klasach (semestrach) programowo wyższych może być zrealizowana w roku szkolnym 2019/2020 z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość lub innego sposobu kształcenia, jeżeli dotychczas nabyte przez uczniów wiedza i umiejętności na to pozwalają, a część kształcenia niemożliwa do realizacji z wykorzystaniem tych metod i technik lub innego sposobu kształcenia może być zrealizowana w klasach (semestrach) programowo wyższych w następnych latach szkolnych.
    § 4. 1. W przypadku praktyk zawodowych uczniów technikum i szkoły policealnej, zaplanowanych do zrealizowania w okresie, w którym wprowadzono czasowe ograniczenie funkcjonowania jednostek systemu oświaty, praktyki realizuje się do końca roku szkolnego 2019/2020. W przypadku realizacji praktyk w okresie ferii letnich czas trwania zajęć dydaktyczno-wychowawczych dla uczniów odbywających te praktyki nie ulega skróceniu w rozumieniu przepisów w sprawie praktycznej nauki zawodu.
  3. W przypadku uczniów będących młodocianymi pracownikami, zajęcia praktyczne zaplanowane do zrealizowania w okresie, w którym wprowadzono czasowe ograniczenie funkcjonowania jednostek systemu oświaty, mogą być, w uzgodnieniu z pracodawcą, zrealizowane do końca roku szkolnego 2019/2020 lub w klasach programowo wyższych. W okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty uczniowie ci mogą realizować zajęcia z zakresu kształcenia zawodowego teoretycznego lub z zakresu kształcenia ogólnego przewidziane do realizacji w tej samej klasie lub w klasach programowo wyższych.
    Sposób organizacji nauki – należy ustalić z dyrektorem szkoły
    Przyjęte rozwiązania nie mają charakteru stałego lecz są podyktowane względami nadzwyczajnymi. Tak więc nabierają swojego znaczenia działania ze strony organizacji rzemiosła w ramach ustawowego nadzoru nad przebiegiem przygotowania zawodowego młodocianych pracowników i ich wsparcie w wypracowaniu takich rozwiązań, aby zapewnić możliwość realizacji programu praktycznej nauki zawodu.
    W zawartych umowach o pracę w celu przygotowania zawodowego młodocianego ustalony jest czas trwania nauki zawodu obejmujący pełny rok szkolny tj. do 31 sierpnia.
    Informujemy, że ZRP wystąpił z wnioskiem aby wyjątkowo w tym roku odstąpić od obowiązku udzielenia młodocianemu, dodatkowego, bezpłatnego urlopu w okresie ferii letnich.(NIE ZAKOŃCZONA SPRAWA)
  4. Dofinansowanie przysługuje także za miesiące, w których pracodawcy zwolnili młodocianych pracowników z obowiązku świadczenia pracy.
    w/w Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dn. 20.03.2020 – jest zapis w brzmieniu:
  5. W związku z czasowym ograniczeniem funkcjonowania jednostek systemu oświaty, pracodawcom, którzy zawarli z uczniami umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego, okres w którym uczniowie ci nie uczęszczali na zajęcia praktyczne, wlicza się do okresu, za który przysługuje dofinansowanie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty, , o którym mowa w art. 122 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.
    3
    UWAGA – zapis o także w ustawie – SPRAWA NIE ZAKOŃCZONA
     Uwzględniono wniosek o nie wyłączanie okresu czasowego zawieszenia zajęć w szkołach i zwolnienia młodocianych z obowiązku świadczenia pracy z prawa do dofinansowania kosztów wyszkolenia – poprzez dodanie w ustawie Art. 15zzzzm . – Druk nr 330 – Rządowy projekt ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2.
     Ustawa o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 – Uchwalona na pos. nr 9 dnia 09-04-2020 – Niezakończone prace (stan na 9.04.2020 r.)
    https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=330
    Zmiana polega na dodaniu w ustawie Art. 15zzzzm. – w brzmieniu:
    „W związku z czasowym ograniczeniem lub czasowym zawieszeniem funkcjonowania jednostek systemu oświaty pracodawcom, którzy zawarli z młodocianymi pracownikami umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego, okres zwolnienia młodocianego pracownika z obowiązku świadczenia pracy wlicza się do okresu, za który przysługuje dofinansowanie, o którym mowa w art. 122 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe.
  6. Młodociani pracownicy, po zmianie ustawy, nie będą wliczani do limitu „10 ubezpieczonych” przy wnioskowaniu o zwolnienie z opłaty składek na ubezpieczenie społeczne
    Obecnie – zapis art. 31 zo.ust.1 ustawy tzw. „Tarcza1” niestety z liczby „mniej niż 10 ubezpieczonych” nie wyłącza ubezpieczonych w związku zawartymi umowami o pracę w celu przygotowania zawodowego. W konsekwencji oznaczało,, że młodociani pracownicy zatrudnieni w celu przygotowania zawodowego, podlegający z mocy prawa ubezpieczeniu społecznemu – wliczani są do przedmiotowego limitu 10 ubezpieczonych.
    Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw Dz.U. 2020 poz. 568
    Art. 31zo. 1. Na wniosek płatnika składek, który na dzień 29 lutego 2020 r. zgłosił do ubezpieczeń społecznych mniej niż 10 ubezpieczonych, zwalnia się z obowiązku opłacenia nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, na ubezpieczenie zdrowotne, na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych, należne za okres od dnia 1 marca 2020 r. do dnia 31 maja 2020 r., wykazanych w deklaracjach rozliczeniowych złożonych za ten okres, jeżeli był zgłoszony jako płatnik składek przed dniem 1 lutego 2020 r.
    UWAGA – zmiana ustawy SPRAWA NIE ZAKOŃCZONA
     Uwzględniony wniosek o zmianę treści art.31 zo. w/w ustawy – Druk nr 330 – Rządowy projekt ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2.
     Ustawa o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 – uchwalona na posiedzeniu nr 9 dnia 09-04-2020
  • Niezakończone prace (stan na 9.04.2020 r.)
    4
    Zmiana polega na: w art. 31 zo. dodaje się ust. 6 w brzmieniu
    „6. Liczbę ubezpieczonych, o których mowa w ust. 1 i 1a, oblicza się nie uwzględniając ubezpieczonych będących pracownikami młodocianymi, zatrudnionymi w celu przygotowania zawodowego.”;
     Ustawa o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 Tekst ustawy w formacie htmlTekst ustawy w formacie pdf
     https://www.sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=330
  1. Zwolnienie młodocianych pracowników z obowiązku świadczenia pracy okresie ograniczenia funkcjonalności szkół
    Według obowiązujących przepisów czasowe zamknięcie zakładu nie oznacza jego likwidacji, ani też nie stanowi o zawieszeniu działalności gospodarczej do czego wymagane jest dopełnienie stosownych wymogów prawnych, wynikających z przepisów prawa.
    Czasowe „zamknięcie” i nie świadczenie usług nie powoduje zwolnienia pracodawcy z obowiązków, jakie wynikają z zawartych umów o pracę, w tym także zawartych z młodocianymi pracownikami w celu przygotowania zawodowego.
    W/w ustawa „tarcza1” tworzy szereg instrumentów ekonomicznych, które mogą być wsparciem dla przedsiębiorcy m.in. w postaci zapewnienia refundacji wypłaconego młodocianemu wynagrodzenia (zgodnie z zawartą umową o refundacje).
    Ustawowy obowiązek zwolnienia młodocianego pracownika z obowiązku świadczenia pracy dotyczy wszystkich młodocianych zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego, bez względu na formę dokształcania teoretycznego: w szkole lub z systemie pozaszkolnym.
    Należy też pamiętać, że takie osoby są traktowane, jak młodociani pracownicy do zakończenia nauki zawodu bez względu na ukończenie 18 lat w trakcie jej trwania. Pracodawca zachowuje prawo do refundacji wypłaconych młodocianemu pracownikowi wynagrodzeń
    Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw Dz.U. 2020 poz. 568
    Art. 15f.
  2. W okresie czasowego ograniczenia lub zawieszenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty wprowadzonego na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 30b ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1148, z późn. zm.[7])) pracodawca zwalnia młodocianego pracownika odbywającego przygotowanie zawodowe z obowiązku świadczenia pracy.
  3. Pracodawca, z którym zawarta została umowa o refundację, o której mowa w art. 12 ust. 6 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1482, 1622, 1818 i 2473 oraz z 2020 r. poz. 278), w przypadku wypłaty młodocianemu pracownikowi, o którym mowa w ust. 1, wynagrodzenia za okres zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy, w całości lub w części, zachowuje prawo do refundacji.
    Lista obecności pracowników młodocianych w okresie zwolnienia od obowiązku świadczenia pracy
    Pracodawcy, którzy zwolnili młodocianych pracowników z obowiązku świadczenia pracy w okresie zawieszenia zajęć w szkole branżowej I stopnia potwierdzają to zwolnienie oświadczeniem, włączonym do akt pracowniczych, a na liście obecności pracowników
    5
    odznaczają dni, których dotyczyło przedmiotowe zwolnienie, udzielone z mocy w/w ustawy.
  4. Refundacja wypłaconego młodocianemu wynagrodzenia w okresie zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy
    Należy uzyskać potwierdzenie wypłaconego, w całości lub części, młodocianemu wynagrodzenia. .
    Pracodawcy powinni zadbać o te formalności, aby składając wniosek o dokonanie refundacji wypłaconych wynagrodzeń i składek na ubezpieczenie dysponowali pełną dokumentacją.
    Jednoczenie nie ma potrzeby aneksowania zawartych przez pracodawcę umów o refundację
    Jeśli pracodawca wypłacił młodocianemu wynagrodzenie w kwocie mniejszej, niż ustalono to w umowie o pracę i umowie o refundacji, to nie może oczekiwać, że refundacja będzie zgodna ze stawką określoną w tej umowie (cywilno-prawna zawarta pomiędzy OHP i pracodawcą). Refundacja będzie dotyczyła zmniejszonego wynagrodzenia tj. kwoty faktycznie wypłaconej.
    W przypadku gdy pracodawca uzyskał zwolnienie z obowiązku opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne za młodocianego składając wniosek o refundacje będzie składał stosowne oświadczenie, że już skorzystał z refundacji w postaci zwolnienia (nie może być podwójnego finansowania).
    Możliwość zmniejszenia wynagrodzenia wynika z nadzwyczajnej sytuacji, w trybie określonym w ustawie TARCZA i dotyczy określonego okresu epidemii, to nie jest zasada, ale działanie interwencyjne.
  5. Egzaminy czeladnicze na zakończenie nauki zawodu młodocianych pracowników zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu.
    Po konsultacjach z resortem edukacji, na ten moment nie ma jeszcze szczególnych rozwiązań co do organizacji egzaminów zawodowych.
    Mogą się one pojawić po świętach i wówczas przekażemy informacje o sposobie postępowania. Na tym etapie ZRP przekazała postulat, aby w tym roku pracodawcy nie musieli udzielać dodatkowego urlopu bezpłatnego w okresie ferii letnich – o finale poinformujemy.
    Przygotowano:
    Związek Rzemiosła Polskiego
    Jolanta Kosakowska
    dyr. Zespołu Oświaty Zawodowej
    i Problematyki Społecznej
    Warszawa, dnia 9 kwietnia 2020 r.